چقدر هواپیمایی که با آن سفر می‌کنید تمیز است؟ حتما نباید آدم وسواسی باشید که این سوال به ذهنتان برسد. و این روزها با شیوع ویروس کرونا یا کووید-19 (COVID-19) این مساله بیش از پیش اهمیت پیدا می‌کند و دیگر تقریبا می‌توان گفت همه مسافران به این مساله فکر می‌کنند. آیا هواپیمایی که در آن می‌نشینند کاملا تمیز است؟ تا به امروز این مساله شبیه به یک راز بود، اینکه چطور ایرلاین‌ها تمیز کردن هواپیما را که شامل دور انداختن دستمال‌ها و ساندویچ‌های نیمه خورده مسافران و یا ضدعفونی کردن صندلی‌ها پیش از سوار شدن مسافران بعدی را مدریت می‌کنند می‌شود. حالا زمان آن رسیده که این اسرار فاش شود چرا که می‌تواند اطمینان خاطری برای مسافرانی باشند که بعدها قرار است با این ذهنیت وسواسی سوار هواپیما شوند.
همانطور که می‌دانید این روزها ویروس کرونای جدید به روی صنعت هوانوردی تاثیر بسیار منفی گذاشته. درخواست‌های سفرها در سراسر جهان کاهش چشمگیری داشته‌اند. همین موجب شده خطوط هوایی برای جلب اطمینان مسافرانشان بابت اینکه قرار نیست هیچ ویروسی در هواپیمایشان وجود داشته باشد اطلاعاتی را درباره اینکه چه کارهایی می‌کنند که هواپیماها حتی بیش از پیش تمیز و ضدعفونی شوند ارائه داده‌اند. در هر حال برخی از این ایرلاین‌ها در سالی که گذشت توانسته بودند در لیست برترین ایرلاین‌های جهان قرار بگیرند و هیچیک دلشان نمی‌خواهد اهمیت ندادن به بهداشت و سلامت مسافران موجب سقوط آن‌ها از این لیست شود. با هم مروری به عملکرد این ایرلاین‌ها برای تامین بهداشت و تمیزکردن هواپیما خواهیم داشت.
اقدامات پیشرفته برای تمیز کردن هواپیماها
ایرلاین یونایتد اعلام کرده که در حال حاضر هواپیماهایش را با امکانات و دستگاه‌های پیشرفته ضدعفونی کردنی که اولین بار شش سال پیش با شیوع ابولا مورد استفاده قرار گرفته بود تمیز و ضدعفونی می‌کند. همچنین خطوط هوایی دیگر، نظیر کانتاس (Qantas) و کورین ایر (Korean Air) که در روزهای اولین شیوع بیماری در چین کمک کردند که مسافران خارجی از ووهان خارج شوند، از راهکارهایشان برای کاملا سالم و بهداشتی ماندن هواپیماهایشان پرده برداری کردند. بعنوان مثال، خطوط هوایی کانتاس در این باره گفت که از یک ضدعفونی کننده سطح بیمارستانی استفاده کرده است که Viraclean نامیده می‌شود. این ضدعفونی کننده طیف وسیعی از ویروس‌‌ها و باکتری‌ها را از بین می‌برد. همچنین این خطوط هوایی به مسافرانشان اطمینان داده‌اند که تمامی محصولاتی که برای ضدعفونی کردن هواپیماها مورد استفاده قرار می‌گیرد توسط مقامات بهداشتی برای استفاده در هواپیما تایید شده‌اند.
خطوط هوایی دلتا (Delta Airlines) هم یک بیانیه ارائه کرده که به مسافران مراحل تمیزکردن هواپیما را تشریح می‌کند. این مراحل شامل یک مرحله تمیزکردن با مواد ضدعفونی کننده درجه بالا و ثبت شده در EPA (آژانس حفاظت از محیط زیست)، یک مرحله تمیزکردن با دستگاه جدیدی که فرآیند ضدعفونی کردن آن با بخار انجام می‌گیرد، ارائه ضدعفونی کننده دست و دستکش بیشتر برای خدمه هواپیما، و اجرای روش‌های پیشرفته بهداشتی برای پذیرایی می‌شود.
مدیرعامل شرکت آلاسکا ایرلاینز در این باره می‌گوید: «همه ما تغییرات زیادی در پروسه تمیزکردن هواپیماها ایجاد کرده‌ایم، ما تمیزکردن هواپیما را با دقت و شدت بیشتری انجام می‌دهیم.»
قوانین جدید CDC (مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها)
مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها (CDC) قوانین و دستورالعمل‌هایی را به خطوط هوایی ارائه کرده که به چگونگی تمیزکردن بهتر هواپیما کمک می‌کند. این دستورالعمل شامل دو مرحله تمیزکردن می‌شود. یکی پس از یک پرواز معمولی (که همان مراحل همیشگی تمیزکردن هواپیما را دنبال می‌کند)، و دیگری تمیزکردن ویژه و اختصاصی برای زمانی که فردی در طول پرواز یا پس از پرواز بیمار تشخیص داده شود. اگر فردی در طول پرواز بیمار تشخیص داده شود، خدمه هواپیما باید اطراف صندلی فرد را تا شش فوت (دو متر) با مواد مورد تایید این مرکز تمیز و ضدعفونی کنند.
خطوط هوایی آلاسکا در این باره توضیح می‌دهد که در صورتیکه هواپیما بیش از یک ساعت در فرودگاهی توقف داشته باشد این تمیزکردن‌ها عمق و شدت بیشتری می‌گیرد. اغلب مواقع این توقف‌های طولانی در شب انجام می‌شود بنابراین هرشب هریک از هواپیماها به طور کامل مجدد تمیز می‌شوند. این تمیزکاری شامل جلو و عقب هر یک از صندلی‌ها، دسته‌های صندلی، پنجره‌ها، روکش پنجره‌ها، محل قرار دادن چمدان‌ها و هر نقطه دیگری که ممکن است آلودگی باقی بماند می‌شود.
در پروازهای طولانی چه اتفاقی می‌افتد؟
خطوط هوایی امارات که اغلب پروازهای طولانی را مدیریت می‌کند، چند ویدیو روی سایت خود پست کرده که کارمندان این شرکت را نشان می‌دهد که دستکش به دست و با لباس‌های مخصوص وارد هواپیما می‌شوند تا آن را تمیز کنند. به گفته این ایرلاین، این تیم تمامی سطوح داخل هواپیما را با محصولات ضدعفونی کننده قوی بیمارستانی و صنعتی تمیز می‌کند.
این نقاط شامل میز جلوی هر صندلی، روکش پنجره‌ها، درب و دستگیره‌های درب توالت‌ها، آینه‌ها، تهویه کننده هوای بالای هر صندلی، دکمه صدا زدن خدمه هواپیما و کلا هر جایی که ممکن است توسط مسافران لمس شود می‌گردد. کاور هدست‌ها تعویض می‌شود، کف هواپیما کاملا جاروبرقی می‌شود، صفحه نمایش روبروی هر مسافر با مواد ضدعفونی کننده تمیز می‌شود و کل محفظه هواپیما با مواد ضدعفونی اسپری می‌شود که به این مرحله از کار «fogging» گفته می‌شود. شرکت هواپیمایی امارات گزارش کرده که این پروسه تمیزکاری چیزی بین شش تا هشت ساعت طول می‌کشد.
همچنین ایرلاین‌ها به مسافران اطمینان داده‌اند در سفرهای هوایی امکان انتقال بیماری از طریق تنفس بسیار بسیار کم است، برای تایید این صحبت خطوط هوایی امارات همچنین افزود که در کابین‌های هواپیماهایش از سیستم‌های تهویه هوایی که فیلتر هپا دارند استفاده می‌شود. فیلترهای HEPA فیلترهای قدرتمندی هستند که در اتاق عمل‌های بیمارستان‌ها استفاده می‌شود.
اما هنوز این نگرانی برای مسافرانی که سفرهای طولانی هوایی انجام می‌دهند وجود دارد چرا که مدت زمان طولانی‌تری ممکن است در کنار فردی که بیمار است قرار بگیرند و همچنین فرد بیمار هم مدت بیشتری می‌تواند ویروس خود را در هواپیما منتقل کند. به همین دلیل، دکتر آنتونی فائوسی (Anthony Fauci)، مدیر انستیتوی ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی، اخیره گفته است افراد آسیب پذیر، که شامل افراد مسن و آن دسته افرادی که دارای بیماری خاص هستند، باید در حال حاضر از پروازهای طولانی دوری کنند.
هرچند این نظریه خیلی باب میل ایرلاین‌ها نیست چرا که درصد زیادی از مسافرانشان را همین حالا هم از دست داده‌اند و در حال حاضر از همین مقدار باقیمانده نیز احتمال زیاد تعدادی به دلیل آسیب پذیر بودن سفرهایشان را کنسل کنند.
تمیزکردن عمیق هواپیما در مقابل مدت زمان توقف
به گفته متخصصین هوایی، ایجاد تعادل بین تمیزکردن عمیق هواپیما و زمانبندی پروازها کار دشواری است. تا قبل از شیوع کروناویروس و تهدید بوجود آمده برای خطوط هوایی، همه چیز به طور روتین و عادی انجام می‌گرفت اما حالا باید با عمق بیشتری این تمیزکاری‌ها انجام شود که زمان بیشتری نیز نیاز دارد. در سال 2019 روزانه نزدیک به 2 میلیون نفر در هواپیماهای مختلف تردد می‌کردند و پروازهای داخلی تقریبا 84 درصد پر بود. تردد تعداد زیاد مسافر از سوی نیاز به زمانبندی مناسب‌تر دارد و از سوی دیگر خطرات انتقال بیماری را افزایش می‌دهد.
تا پیش از شیوع این ویروس، در سال‌های اخیر همیشه این سوال بوجود می‌آمد که تا چه حد هواپیماها تمیز هستند و با توجه به اینکه پروازها با سرعت زیادی پشت سر هم انجام می‌گیرند آیا این تمیزکردن‌ها کامل انجام می‌گیرد یا تعللی در آن رخ می‌دهد. اما به گفته برخی از ایرلاین‌ها، آن‌ها گاهی از مسافران برای زودتر تمیز شدن هواپیما کمک می‌گرفتند. صاف کردن پشتی صندلی‌های پیش از پیاده شدن یکی از این کارهاست که می‌تواند مدت زمان تمیزکردن هواپیما را کاهش دهد. به گفته ایرلاین‌ها، اغلب مواقع این تمیزکاری چیزی حدود 15 دقیقه طول می‌کشد. هرچند این مدت زمان امروزه حداقل به 25 دقیقه رسیده است چرا که همه چیز باید با دقت بیشتری انجام شود. هرچند باز هم از نظر برخی از کارشناسان این مدت زمان ممکن است هنوز کافی نباشد.
خطوط هوایی ساوت وسترن برای اینکه به مسافران خود اطمینان دهد پرواز سروقت هواپیماهایش مانع پاکسازی کامل هواپیماهایش نمی‌شود، مراحل تمیزکردن هواپیما را روی وب سایت خود ارائه کرده است. در حالیکه تمیزکاری روزمره هواپیما به شکل قبل انجام می‌گیرد، بیش از 700 هواپیمای بویینگ 737 هر شب بیش از شش ساعت در معرض مواد ضدعفونی و بهداشتی قرار می‌گیرند. همچنین برای اطمینان از تهویه مناسب داخل هواپیماها نیز اغلب به سمت فیلترهای تهویه هوایی که تاییدیه EPA دارند می‌روند و تکنسین‌ها دائما این فیلترهای هوا را تعویض می‌کنند.
سخن پایانی
با وجود تمامی این بیانیه‌ها و اطلاعیه‌ها، هنوز هم برخی از مسافران مطمئن نیستند که آیا با شیوع ویروس کرونا واقعا هواپیماها بیش از پیش تمیز و ضدعفونی شده‌اند یا شرکت‌های هواپیمایی فقط برای اینکه مسافرانشان را از نگرانی دور کنند این اطلاعیه‌ها را ارائه می‌دهند. از آنجایی که در هر حال شما هیچوقت نمی‌دانید چه کسی قبل از شما روی صندلی هواپیما نشسته و به میز و دسته صندلی دست زده، یا آخرین بار چه زمانی هواپیما کاملا تمیز و ضدعفونی شده، بهتر است در هر زمانی که سفر می‌کنید پیش از اینکه به صندلی و میز صندلیتان دست بزنید آن را با دستمال مرطوب یا ضدعفونی کننده تمیز کنید.
