معبدی در ۱۳ کیلومتری کوالالامپور وجود دارد که ویژگیهایاش خاصتر اند، خاصتر نسبتبه سایر معابد مالزی. اینکه از واژهی خاصتر استفاده میکنم از آن رو است که برخی از معابد مالزی ویژگیهای «خاص» دارند، اما این معبد از همین «برخی» معابد هم خاصتر است. معبد غارهای باتو یا معبد باتو کیوز [که بهاشتباه در ایران معبد باتو کیو خوانده میشود] همین معبد مورد اشاره است و در ادامه تماماً در مورد آن بحث خواهد شد. ضمناً پیشتر در مجله ساحل شنی در مورد چندین معبد دیگر از معابد شرق و جنوب شرقی آسیا بحث داشتهایم که برای دسترسی به آنها میتوانید از لینک روبهرو استفاده کنید: معبد.
کلیت معبد باتو کیوز یا غارهای باتو
در ادامه به همراه یکدیگر مفصل با این معبد آشنا خواهیم شد، اما بد نیست پیش از آن که بحث را به طور جدی آغاز کنم، به همراه هم مروری بر کلیت معبد غارهای باتو داشته باشیم. این معبد، در واقع مجموعهای از چندین غار و مجسمه است. این غارها چون در کنار رودخانهی باتو واقع هستند، نام «غارهای باتو» گرفتهاند. همانطور که در تصویر میبینید یکی از مجسمههای این معبد که در بیرون غارها قرار دارد بسیار بزرگ و عظیمالجثه است و چندین پله هم در پشت سر مجسمه هستند، پلههایی که برای دسترسی به غارها در آن قسمت تعبیه شدهاند.
معبد باتو کیوز از مکانهای گردشگری مالزی به شمار میرود و سالانه چند میلیون نفر از آن بازدید میکنند.
تاریخچه غار باتو کیوز
در ادامهی این نوشتار در مورد این معبد به طور کامل صحبت خواهم کرد و خواهم گفت که درون معبد اوضاع از چه قرار است. اما ابتدا میخواهم مروری بر تاریخچهی این معبد داشته باشم، چراکه معبد غارهای باتو معبدی مربوط به چند دههی اخیر نیست، بلکه تاریخ آن به زمانهای دور و دراز میرسد.
گفته میشود بر طبق بررسیهای باستانشناسان، غارهایی که در دل کوه آهکی بهوجود آمدهاند، نه مربوط به ۱۰۰ یا ۲۰۰ یا حتی ۲۰۰۰ سال پیش، بلکه به ۴۰۰ میلیون سال پیش مربوط اند. یعنی این غارها پیش از آن که اصلاً اثری از بشر وجود داشته باشد، زنده بودهاند. میگویند اولین کسانی که در این منطقه میزیستهاند، Bersisi ها و قبیلهی Temuan بودهاند.
در دههی ۶۰ قرن نوزدهم، زمانی که مالزی مستعمرهی انگلیس بود، مهاجران تازهوارد چینی در این منطقه سکنی گزیدند و به کار در آن مشغول شدند. یک دهه بعد، افسران عالیرتبهی انگلیس و حتی یک ناتورالیست آمریکایی که به سبب تأسیس پارک جانورشناسی نیویورک مشهور بود، یعنی William Hornaday، توجهشان به این منطقه جلب شد و به اهمیت تاریخی و جغرافیایی آن پی بردند.
۳۰ سال بعد، با آغاز آخرین دهه از قرن نوزدهم، بازدیدکنندگانی روانهی این منطقه شدند که در میان آنها تاجری هندی که در کار پیدا کردن معابد بود، یعنی K. Thamboosamy Pillai، هم حضور داشت. او دید که دهانهی غار شباهت زیادی به نیزههای آسمانی دارد و از همین رو تصمیم گرفت آن منطقه را به پرستشگاهی برای خدای جنگ هندو و کسی که در آسمان تعداد زیادی از این نیزهها را حمل میکند، یعنی Lord Murugan، تبدیل کند.
از آن زمان تا دههی ۲۰ قرن بیستم، از پلههای چوبی برای دسترسی به دهانهی غار که به سنگهای آسمانی شباهت داشت استفاده میشد [فاصلهی سطح زمین تا دهانهی غار ۴۰۰ فوت بود]، اما با رشد جمعیت پرستشکنندگان آن منطقه، پلههای چوبی جای خود را به پلههای بتنی امروزی دادند.
بعدها در سال ۲۰۰۴ مجسمهی خدای هندی، یعنی همان لرد مورگان، با ارتفاع ۱۴۰ فوت یا ۴۲ متر ساخته شد، مجسمهای که غولپیکر که در ادامهی این نوشتار بیشتر در باب آن خواهم گفت.
ضمناً این غارها از دیرباز محل زندگی میمونها بودهاند و امروزه نیز هستند میمونهایی که در این غارها زندگی میکنند. نمیتوان به دیدن از معبد باتو کیوز رفت و میمونهایی را در آن قسمت ندید، میمونهایی که گاه برخیشان بههنگام آن که بازدیدکنندگان از پلهها بالا میروند درصدد دزدیدن غذاهایشان برمیآیند.
ورود به معبد غارهای باتو
حال ببینیم در معبد غارهای باتو چه خبر است. در ابتدای ورود به معبد، مجسمهی ۴۲ متری خدای مورگان در برابرتان ظاهر میشود، مجسمهای که در سال ۲۰۰۴ ساخت آن آغاز شد و در سال ۲۰۰۶ به بهرهبرداری رسید. این مجسمه از ۳۵۰ تن شمش فولادی، ۳۰۰ لیتر طلا و ۱۵۵۰ متر مکعب بتن ساخته شده است.
در معبد، ۴ غار هستند که شهرت بیشتری دارند و بازدیدکنندگان عمدتاً به دیدن آنها میروند: غار معبد یا غار کاتدرال، غار ویلا، غار رامایانا و غار تاریک.
غار معبد، یا غار کاتدرال، اصلیترین غار محسوب میشود. پس از آن که پلههای پشت سر مجسمهی مورگان طی شدند، حدود ۲۷۰ پله، این غار نمایان میشود. این غار محلی برای خدمترسانی به مجسمهی ۴۲ متری مورگان است، غاری با سقفی بلند، مساحتی عظیم و شکوهی بسیار. به عنوان گردشگر اگر وارد این غار شوید نیازی به پرداخت ورودی ندارید، هرچند صندوقی در آن قسمت تعبیه شده تا هزینهای جهت بازسازی معبد، البته بهاختیار، پرداخت کنید.
در این غار یک سری ماکاک [نوعی میمون] وجود دارند که اگر غذا یا خوردنی به دست داشته باشید برای خوردن غذایتان کلی اذیتتان میکنند.
بر روی دیوارهای معبد، کندهکارییهایی شده و بوی عود فضا را پر کرده. برخی از مردمان محلی آن منطقه در این معبد به عبادت و ستایش خدا میپردازند و ممکن است در حین قدمزدنتان در معبد صداهایی از دعاهای مردم را بشنوید.
غار دیگر این معبد بزرگ، غار تاریک است. نصب مسیر قبلی را که طی کنید، در سمت چپ، به غار تاریک میرسید. این غار خیلی جنبهی مذهبی ندارد، و عمدتاً دیدن از آن توسط افراد کنجکاو انجام میشود.

درون غار، کمیابترین عنکبوت جهان و برخی دیگر از جانوران قدیمی زندگی میکنند. این غار همیشه باز نیست و همچنین برای ورود به آن به پرداخت ورودی و استفاده از راهنمای غار نیاز است [هزینهی تور آموزشی درون این غار ۳۵ رینگیت مالزی برای بزرگسالان و ۲۵ رینگیت برای کودکان است].
افزون بر این دو غار، دو غار دیگر هم در معبد هستند: یکی غار ویلا و دیگری غار رامایانا.
غار ویلا، بدون پلههای زیاد است ولی برای ورودی آن باید هزینه پرداخت کنید [۱۵ رینگیت برای خارجیها و ۷ رینگیت برای مردم مالزی]. درون غار مجسمههایی از اساطیر هندوییسم و همچنین چند خزنده از جمله مار وجود دارند. درون غار شکوه خاصی دارد و پیشنهاد میشود اگر به معبد غارهای باتو رفتید دیدن از غار ویلا را از دست ندهید.

اما تویچشمترین غار این منطقه، غار رامایانا است. در همان قسمت که وارد میشوید، پایین پلهها یک مجسمهی سبز بزرگ، با ارتفاع ۱۵ متر، را میبینید [با نام Hanuman = خدای میمون]، مجسمهای که درست مقابل در غار رامایانا قرار گرفته است.
غار رامایانا در واقع یک موزه است و درون آن پر است از انواع مجسمهها و عناصر مربوط به هندوییسم. برای ورود به این غار هم نیاز به پرداخت ۵ رینگیت است. درون غار بسیار باشکوه و زیبا است و ارزش آن را دارد که ۵ رینگیت پرداخت کنید.
در حیاط معبد، و در بیرون از غارها، علاوه بر مجسمهی خدای مورگان، یک مجسمه از یک گاو زیبا هم وجود دارد که از آن با عنوان «گاو مقدس» یاد میشود. این گاو از ۵ پا برخوردار است و گفته میشود در قدیم در اطراف معبد زیاد پرسه میزدهاست.
ضمناً در اطراف معبد چند رستوران وجود دارد که فقط غذاهای گیاهی ارائه میدهند. غذاهایشان عمدتاً ترکیبی از نارگیل، برنج، موز و مواد این قبیل است.
مراسم تایپوسام
مهمترین مراسمی که در این معبد برگزار میشود و ناماش همواره گرهخورده با این معبد است، مراسم تایپوسام است. این مراسم عمدتاً به جوامع تامیل مربوط میشود. تامیلها افرادی اند که عمدتاً در هند، مالزی، اندونزی، سریلانکا، بنگلادش، سنگاپور و تایلند زندگی میکنند.
روز مراسم تایپوسام در مالزی و سریلانکا تعطیل است، در سنگاپور هم قبلاً تعطیلی ملی حساب میشد اما مدتی است که این تعطیلی حذف شده.

واژهی تایپوسام، ترکیبی از تای به معنای ماه و پوسام [نام یک ستاره] است. این جشن به مناسبت زمانی است که پاواراتی [ایزدبانوی هندوییسم] به مورگان، خدای جنگ، یک نیزه میدهد تا مورگان به جنگ دیو شیطانی Soorapadman برود و دستآخر هم پیروز شود. به طور معمول باور مردمان باورمند به این مراسم این است که تایپوسام روز تولد خدای مورگان است.
روز دقیق مراسم تایپوسام به تقویمهای میلادی و شمسی معلوم نیست، چراکه این روز بر حسب تقویم تامیل محاسبه میشود. مثلاً در سال ۲۰۱۹، مراسم تایپوسام در ۲۱ ژانویه برگزار شد و در سال ۲۰۲۰ در ۸ فوریه برگزار خواهد شد.
چند نکته در ارتباط با معبد غارهای باتو
۱- بین ساعات ۷ صبح تا ۸ شب میتوان از این معبد دیدن کرد.
۲- برای ورود به معبد، زنان و مردان نباید شلوار کوتاه به پا داشته باشند.
۳- هم از طریق قطار از کوالالامپور میتوان به معبد رسید و هم از طریق تاکسی و ماشین شخصی.
۴- در اطراف معبد، پارکینگ برای پارک خودرو وجود دارد.
۵- تورم در مالزی تقریباً زیاد است و ممکن است رقمهایی که در بالا بهعنوان ورودی غارها معرفی کردم تغییر کرده باشند.
۶- اگر میمونها غذایی را از دست شما کشیدند، مقاومت نکنید. هر نوع مقابله با میمونها، به سبب آن که برخیشان وحشی اند، میتواند عواقبی منفی به همراه داشته باشد. ضمناً برخی از میمونها هم مهربان هستند و اجازهی هر نوع عکاسی را میدهند.
۷- آدرس معبد: Batu Caves, Sri Subramaniam Temple, Kuala Lumpur, Malaysia
۸- تلفن معبد: +۶۰۳ ۲۲۸۷ ۹۴۲۲
ویدئویی کوتاه از معبد غارهای باتو
سخن آخر
معابد شرق و جنوب شرقی آسیا اکثرشان مرموز اند و با شکوه. در سفر به جنوب شرقی آسیا حیف است که به دیدن این معابد نروید. معبد غارهای باتو یا معبد باتو کیوز یکی از جالبترینِ این معابد است که در این نوشتار نگاهی کلی به آن انداخته شد.
برای سفر به مالزی و دیدن از دیدنیهای این کشور از جمله معبد غارهای باتو میتوانید از تور مالزی مرکز ساحل شنی درخشان استفاده کنید. شمارهتلفن ۰۲۱۵۷۹۳۸ در اختیار شماست تا جهت کسب اطلاعات لازم در مورد این تور با کارشناسان ما همصحبت شوید.
منابع: malaysia-traveller | theculturetrip | tripsavvy