کلیسای نوتردام پاریس از جمله محبوبترین جاذبههای گردشگری شهر پاریس بود که به نوعی آن را یکی از نمادهای این شهر میدانستند. اما در آوریل سال 2019 این کلیسای تاریخی و پرآوازه در اثر آتشسوزی تقریبا نابود شد. آتشسوزی آسیب جدی به بخش وسیعی از سقف و برج ناقوس این کلیسا وارد کرد و تا به امروز کلیسای مشهور نوتردام پاریس به روی بازدیدکنندگان بسته بود. اما این چیزی نبود که گردشگرانی که به شهر پاریس سفر میکنند دوست داشته باشند چرا که نوتردام محبوبیت بالایی برای بسیاری از گردشگران داشت به طوری که سفر به پاریس بدون بازدید از این کلیسای تاریخی همانند سفر به پاریس بدون وجود برج ایفل است!
اما اینطور که به نظر میرسد کلیسای نوتردام پاریس قرار است به همان شکلی که بود بازسازی شود. این یک خبر خوش برای کسانیست که اگر سفر به اروپا را در سال 2020 بعلت شیوع ویروس کرونا از دست دادهاند اما میتوانند برنامه سفر خود را برای سالهای آتی بچینند و اینبار فرصت دیدن این کلیسا را نیز خواهند داشت.
درباره کلیسای نوتردام پاریس چه میدانید؟
- کلیسای نوتردام پاریس یک کلیسای 850 ساله است که سالانه تقریبا 13 میلیون بازدیدکننده را به سمت خود میکشاند. تا پیش از آتشسوزی، این کلیسا پربازدیدترین جاذبه گردشگری پاریس محسوب میشد.
- ساخت این کلیسا در سال 1163 به دستور لویی هفتم آغاز شد و در نهایت ساخت کلیسا در سال 1345 به اتمام رسید.
- این کلیسا به روی محل مقدسی ساخته شده است که ile de a cite به معنای جزیره سیتی نامیده میشود. این نقطه از شهر پاریس را دقیقا مرکزیترین نقطه شهر میدانند. از آنجایی که این کلیسا از قرن 12 در این نقطه واقع شده است، بسیار غیرمعمول است که Ile de la Cite را بدون این شاهکار گوتیک تصور کرد.

- این نکته تقریبا درباره بسیاری از کلیساها صدق میکند. ناقوسهای کلیسای نوتردام برای خودشان نام دارند. آنها ماری، امانوئل، گابریل، آنه-جنویو، دنیس، مارسل، اتین، بنیوت جوزف، موریس، و جین ماری نام دارند. بزرگترین ناقوس امانوئل است که ارتفاع آن 69 متر است و در برجهای غربی کلیسا واقع شده است.
- گفته میشود ناقوسهایی که در حال حاضر برای این کلیسا به صدا در میآمدند دیگر ناقوسهای قدیمی ششصد ساله نبودهاند چرا که در سال 1791، پس از انقلاب فرانسه، بسیاری از ناقوسهای کلیسای نوتردام پایین کشیده شدند تا ذوب شوند و از آنها گلولههای توپ ساخته شود.
- در حقیقت، کلیسای نوتردام پس از انقلاب فرانسه رو به نابودی بود و آسیبهای بسیاری به آن وارد شد. از جمله آسیبهایی که به آن وارد شد، سر زدن بیست و هشت مجسمهی این کلیسا بود که انقلابیون به دلیل اینکه از رژیم سلطنتی ناراضی بودند، با تصور اینکه این مجسمهها مربوط به پادشاهان است به طور نمادین سر آنها را جلوی کلیسا زدند. اما بعدها مشخص شد این مجسمهها ربطی به سلطنتیون فرانسه نداشتند بلکه نماد پادشاهان یهود بودهاند. امروزه این مجسمهها هنوز بیسر هستند و بیست و یک عدد از آنها در موزه قرون وسطی کلونی (Middle-Ages Museum of Cluny) به نمایش گذاشته شدهاند.
- در اوایل قرن 19، این کلیسا تقریبا تغییر کاربری داد و به جای اینکه یک مکان مقدس باشد بعنوان یک انبار استفاده میشد. اما در سال 1804، ناپلئون در این کلیسا تاجگذاری کرد و باعث بازگشت کلیسا به وضعیت عادی شد.

- بار دیگر در سال 1831، این ویکتور هوگو بود که این کلیسا را با شاهکارش به نام گوژپشت نوتردام، نجات داد. چرا که این کلیسا اصلیترین لوکیشن این ماجرا بود و پس از اینکه این شاهکار به شهرت کافی رسید، کلیسای فراموش شده نوتردام نیز مجدد شهرتش را بدست آورد و پس از بازسازی که روی آن انجام شد مجدد به روی عموم باز شد.
- شاید برخی برایشان سوال باشد دلیل اصلی اینکه کلیسای نوتردام پاریس تا این حد شهرت دارد چیست. این کلیسا بزرگترین کلیسای سبک گوتیک است که قدمتی بسیار طولانی دارد. طول کلیسا 127 متر و عرض آن 48 متر است و ارتفاع آن نیز در بالاترین حالت 43 متر است. با چنین ابعادی، جالب است که بدانید سقف کلیسا در قرن 12 سراسر از چوب ساخته شده بود و برای ساخت آن از بیش از 1300 درخت استفاده شده است. به همین دلیل گاهی این سقف را «جنگل» میخواندند.

- یکی دیگر از دلایل شهرت این کلیسا وجود یک جواهر بسیار ارزشمند است که تاج مقدس نام دارد. گفته میشود این تاج توسط مسیح پوشیده شده است. در حالیکه از سایر جواهراتی که در این کلیسا به نمایش گذاشته میشد امکان بازدید روزانه وجود داشت. «تاج مقدس» فقط اولین جمعه هر ماه قابل بازدید بود. همین موجب شده بود اولین جمعه هر ماه این کلیسا نسبت به سایر روزها شلوغتر باشد.
- منار مخروطی کلیسا در سال 2019 طی یک آتشسوزی خراب شد. این اتفاق در 15 آوریل 2019 در ساعت 6:18 عصر رخ داد. از آنجایی که سقف و منارها از چوب ساخته شده بودند خیلی زود آتشسوزی تمام مناره را فرا گرفت و این برج تاریخی در سال 7:50 عصر کاملا ریخت. سنگهایی که برای ساخت این منار استفاده شده بودند 750 تن وزن داشتند. آتشسوزی در ساعت 9:45 عصر کنترل شد اما آسیبهای وارده به این کلیسا بسیار زیاد بود به طوری که تا به امروز این کلیسا به روی بازدیدکنندگان بسته مانده است.

کلیسای نوتردام پاریس بازسازی میشود
از همان ابتدا این خبر به میان آمده بود که کلیسای نوتردام بازسازی خواهد شد اما هزینههایی که برای بازسازی آن در نظر گرفته شده بود بسیار بالا بود. علاوه بر اینها، ساخت این کلیسا کاملا به شکل اولیه خود مسالهای بود که بارها در مجامع مختلف مورد بررسی قرار گرفت. برخی نظریهها حاکی از این بود که کلیسای بازسازی شده چهره جدیدی داشته باشد و مدرنتر طراحی شود. به همین دلیل ابتدا یک مسابقه بین المللی طراحی برگزار شد تا طرحهای مختلف و خلاقانه برای این کلیسا مورد بررسی قرار گیرند.

اما در نهایت وزارت فرهنگ کشور فرانسه اینطور اعلام کرد که کلیسا کاملا به سبک اولیه خود یعنی به سبک معماری گوتیک و به همان شکل اولیه بازسازی خواهد شد. این بازسازی 5 سال به طول خواهد انجامید. هرچند در همین ابتدای کار به دلیل شیوع ویروس کرونا کار به روی بازسازی کلیسای نوتردام متوقف شد و احتمال میرود تا سال 2021 نیز این کار پیش نرود. اما در نهایت پیش بینی میشود این بازسازی 5 سال طول بکشد و بیش از 1.08 میلیارد دلار هزینه داشته باشد.
سخن پایانی
کلیسای نوتردام پاریس، که به معنای بانوی ما در پاریس است، در کنار جاذبههایی نظیر برج ایفل و طاق پیروزی، از جمله محبوبترین جاذبههای گردشگری شهر پاریس بود که نه فقط برای گردشگران بلکه برای مردم شهر پاریس نیز یک نماد مهم محسوب میشد. آتشسوزی نوتردام برای بسیاری از مردم پاریس و گردشگران علاقه مند به این شهر اتفاقی ناگوار بود. اینکه به شهری سفر کنید و نتوانید از جاذبه تاریخی و مهم آن دیدن کنید چیزی نیست که بسیاری از گردشگران از آن استقبال کنند. اما حالا با بازسازی کلیسای نیمه سوخته نوتردام، این امید به گردشگران داده میشود که بتوانند در آینده نه چندان دور، این کلیسا را به همان شکل اولیه خود ببینند.